Бил и Мелинда Гејтс вчера објавија годишно писмо на својата веб-страница во кое зборуваат за можните последици од оваа и идните пандемии. Подолу се најважните делови од нивното писмо.
“Кога го објавивме нашето писмо минатата година, светот штотуку сфаќаше колку може да биде опасна оваа нова пандемија на коронавирус. Иако нашата фондација веќе долго време е загрижена за можното пандемиско сценарио, особено по епидемијата на ебола во Африка, сепак бевме шокирани колку драматично ковид -19 ги наруши економиите, работните места, образованието и благосостојбата ширум светот.
Исто како што Втората светска војна беше клучен настан за генерацијата на нашите родители, пандемијата на коронавирус ќе ја дефинира нашата. И, исто како што Втората светска војна доведе до поголема соработка меѓу земјите за заштита на мирот и давање предност на општото добро, сега светот има можност овие тешки лекции што ги научивме за време на пандемијата да ги претвори во поздрава, порамноправна иднина за сите.
Оптимисти сме и веруваме дека се приближуваме кон почетокот на крајот на пандемијата. Но, ние сме исто така реални и знаеме што е потребно за да се случи – најголемиот ангажман за јавното здравје во историјата што вклучува политичари, научници, здравствени работници, деловни лидери, локални власти, верски заедници и други.
Оваа заедничка соработка е исклучително важна затоа што во ваква глобална криза, вие не сакате компаниите што донесуваат важни одлуки да бидат водени од мотив на профит или владите да дејствуваат само со тесна цел да ги заштитат само сопствените граѓани. Ни требаат многу различни луѓе и интереси за да му користиме на целото човештво.
Филантропијата може да го олесни овој вид соработка. Бидејќи нашата фондација работи на заразни болести со децении, имаме силни долгогодишни односи со Светската здравствена организација, професионалци, влади и приватниот сектор. И бидејќи нашата фондација е специјално фокусирана на проблемите со кои се соочуваат најсиромашните луѓе на светот, ја разбираме важноста да се осигуриме дека светот ги зема предвид посебните потреби на земјите со ниски примања.
Нашата фондација досега инвестираше 1,75 милијарди долари во борбата против ковид-19. Повеќето од овие финансии се насочени кон производство и набавка на критични медицински материјали. На пример, ние поддржавме научници кои развија нови лекови против коронавирус, вклучително и моноклонални антитела и работевме со разни партнери за да осигуриме дека овие лекови се формулирани на начин што е лесен за транспорт и употреба во најсиромашните делови на свет.
Тоа се вештачки антитела кои го инфицираат и неспособат вирусот, исто како што прават природните антитела на нашиот имунолошки систем.
Ние исто така ги поддржавме напорите за развој и дистрибуција на безбедни и ефективни вакцини. Меѓу нив има вакцини против пневмонија, колера, менингитис, ротавирус, тифус и јапонски енцефалитис – кои спасија милиони животи.
Можно е додека го читате ова, веќе сте ја примиле вакцината против ковид-19. Сметаме дека е извонредно што овие вакцини се веќе достапни за некои, особено имајќи предвид дека ковид-19 беше скоро непознат патоген на почетокот на 2020 година и дека развојот на вакцините е строга постапка (важно е луѓето да разберат дека иако овие вакцини се направени во забрзан одреден временски период, сепак компаниите мораа да исполнуваат строги упатства пред да можат да добијат одобрение за вакцина) “, пишуваат Мелинда и Бил Гејтс.
“Едно од прашањата што луѓето често ми го поставуваат е кога мислам дека светот ќе се врати во нормала. Јас разбирам зошто тоа им паѓа на ум на многу луѓе. Сите ние сакаме да се вратиме на времето пред ковид-19. Но, се надевам дека никогаш нема да се вратиме повторно на една работа – мавтање со рацете според тоа колку сериозни можат да бидат последиците од пандемијата.
За жал, ковид-19 можеби не е последната пандемија. Не знаеме кога ќе се случи следната и дали тоа ќе биде предизвикана од грип, коронавирус или некоја нова болест што досега не сме ја виделе. Но, она што го знаеме е дека не можеме да си дозволиме повторно да бидеме фатени неподготвени. Отсега натаму, заканата од следната пандемија секогаш ќе виси над нашите глави – освен ако светот не ги преземе потребните чекори за да се спречи тоа.
Колку и да е застрашувачко да се замисли, следната пандемија може да биде предизвикана и од биотероризам.
Добрата вест е дека можеме да ја спречиме појавата на заразни болести. Иако светот не се подготви совршено за пандемијата на ковид-19, тоа не значи дека не научивме многу од претходните епидемии. На пример, епидемијата на ебола јасно ни покажа дека треба да го забрзаме развојот на нови вакцини. Затоа, нашата фондација се здружи со владите и другите донатори за да се создаде Коалиција за иновации за подготвеност за епидемија (ЦЕПИ). ЦЕПИ финансира голем број кандидати за вакцини ковид-19, вклучувајќи ги вакцините на Модерна и Оксфорд / АстраЗенека.
За да не ги повториме проблемите со кои се соочивме за време на оваа пандемија, мора да ја сфатиме заканата од пандемија исто толку сериозно како и заканата од војна. Светот треба двојно да ги вложи своите инвестиции во истражување и развој и во организациите како CEPI кои се покажаа како непроценливи во борбата против ковид-19.
Ќе биде потребно да се инвестираат десетици милијарди долари годишно за да се запре следната пандемија, што е голема инвестиција, но имајте на ум дека се проценува дека пандемијата на ковид-19 ќе го чини светот 28 трилиони долари. Светот треба да потроши милијарди за да заштеди билиони (и да спречи милиони смртни случаи). Сметам дека оваа е најдобрата и најисплатлива полиса за осигурување што светот може да ја купи.
Повеќето од овие инвестиции мора да доаѓаат од богати земји. Земјите со ниски и средни примања како нашата имаат улога, но владите од земјите со високи примања треба да бидат водечки во финансирањето бидејќи придобивките за нив се многу големи. Ако живеете во богата земја, во ваш најдобар интерес е вашата влада да инвестира многу во подготвеност за пандемија низ целиот свет. Мелинда напиша дека жариштата на „ковид-19“ некаде во светот го загрозуваат здравјето насекаде; истото важи и за следната потенцијална пандемија. Алатките и системите создадени за да ги запрат патогените микроорганизми на нивниот пат мора да влијаат на целата планета, вклучувајќи ги и земјите со низок и среден приход.
За почеток, владите мора да продолжат да инвестираат во научни алатки кои ни помогнаа низ сегашната пандемија, дури и откако ковид-19 ќе биде зад нас. Новите откритија ќе ни помогнат следниот пат кога ќе се појави нова болест. Потребни беа месеци за да се добијат доволно тестови за ковид-19 во САД. Но, можно е да се изврши дијагноза што може да се примени многу брзо. Се надевам дека до следната пандемија ќе имаме она што јас го нарекувам мега-дијагностички платформи, кои би можеле да тестираат дури 20 проценти од глобалното население секоја недела.
Уверен сум дека следниот пат ќе имаме подобри лекови. Еден од најперспективните третмани против ковид-19 се моноклоналните антитела. Ако пациентот ги добие доволно рано за време на инфекцијата, потенцијално можеме да ја намалиме стапката на смртност за дури 80 проценти.
Моноклоналните антитела не беа достапни за третман на ковид-19 до ноември. Замислете колку животи можеше да се спаси ако го имавме тој третман неколку месеци порано.
Нашата фондација финансира истражување на моноклонални антитела како потенцијален лек за грип и маларија повеќе од една деценија. Овие антитела можат да се користат за лекување на низа болести. Но, лошата страна е што потребни се многу години за да се развијат. Веројатно ќе бидат потребни уште пет години за усовршување на технологијата пред да можеме брзо да ги исфрлиме како лек за нови патогени.
Исто така, очекувам дека во следните пет години ќе имаме огромен напредок во технологијата за развој на нови вакцини, во најголем дел како резултат на успехот на вакцината mRNA против ковид-19. Бидејќи верувам дека ќе видиме огромни подобрувања во дијагностицирањето и развојот на моноклонални антитела, предвидувам дека mRNA вакцините ќе се развиваат побрзо, во поголеми количини и ќе бидат постабилни за складирање во иднина. Тоа би бил голем чекор напред и за идните пандемии и за другите глобални здравствени предизвици. Овие вакцини ветуваат и за болести како што се ХИВ, туберкулоза и маларија. Напредокот во истражувањето и развојот, постигнат во борбата против ковид-19, еден ден може да ни обезбеди алатки за конечно да ги запреме овие смртоносни болести.
Но, кога станува збор за спречување на пандемија, само научниот напредок не е доволен. Потребни ни се објекти на терен кои постојано ќе ги следат потенцијално опасните патогени микроорганизми. Останува уште многу работа да се направи за да се дизајнира нивниот изглед и функција, но еве неколку од моите идеи:
Прво, треба да ги регистрираме првите фокуси што е можно поскоро, каде и да се појават. Ова ќе бара глобален систем за предупредување. ‘Рбетот на овој систем ќе биде дијагностички тест. Да речеме дека сте медицинска сестра на локална амбуланта во село и забележувате дека пристигнуваат повеќе пациенти со кашлање отколку што би очекувале во одреден период од годината, или можеби повеќе луѓе умираат од нормалното, во кој случај тестирајте ги пациентите за нормални патогени микроорганизми. Доколку ниту еден тест не е позитивен, вашите примероци ќе бидат испратени на друго место за понатамошна анализа.
Ако вашиот примерок се покаже како супер-инфективен, или целосно нов патоген, тимот што прв реагира на почетокот на заразната болест презема акција. Замислете го како пожарникар за пандемија. Исто како пожарникарите, тие се целосно обучени професионалци кои се подготвени веднаш да одговорат на потенцијална кризна состојба. Моја проценка е дека ни требаат околу 3.000 вакви вработени ширум светот.
Она што ме прави најоптимист е дека светот сега сфаќа колку сериозно треба да прифатиме пандемија. Никој повеќе не треба да се уверува дека некоја заразна болест може да убие милиони луѓе или да ја сруши глобалната економија.
Ова болно искуство од минатата година ќе биде со нас за генерациите што доаѓаат. Се надевам дека ќе дадеме се од себе на глобално ниво да спречиме вакво нешто да се повтори. Веќе се појавуваат нови стратегии за одговор и подготвеност за пандемија, вклучително и на Г7 оваа година предводена од Велика Британија, и очекувам да видам повеќе од нив во месеците и годините што доаѓаат.
Светот не беше подготвен за пандемијата на ковид-19. Мислам дека ќе биде поинаку следниот пат “, пишува Бил Гејтс.
