Здравствените власти може ќе треба да ги променат препораките: студијата на јужнокорејски истражувачи покажа дека под одредени услови на проток на воздух дури ни шест метри за време на вечера внатре во ресторан не се безбедни за заштита од заразено лице.
Порано оваа година, двајца гости кои вечераа во еден јужнокорејски ресторан беа заразени со корона вирус за неколку минути од трет гостин кој седеше на 6 метри од нив. Третиот гостин во тоа време бил асимптоматски. Откако ја сецираа таа сцена од јуни, јужнокорејските истражувачи објавија студија минатиот месец во „Журнал за корејска медицинска наука“, според која вирусот, под одредени услови на проток на воздух, патува подалеку од 2 метри и може да зарази други за само пет минути.
Студијата се чини дека е повеќе лоша вест за рестораните, кои веќе биле идентификувани во истражувањето како примарен извор за ширење на вирусот. Корејските истражувачи препорачуваат властите за јавно здравје да ги ажурираат безбедносните упатства засновани на нивната студија, тврдејќи дека шест метри простор помеѓу масите не е доволен за да се заштитат гостите од инфицирање.
Во моментов, американските Центри за контрола и превенција на болести препорачуваат гостите да носат маска кога „се оддалечени помалку од два метри од другите луѓе или во затворен простор“. Агенцијата исто така им препорачува на гостите да носат „маска што е можно повеќе кога не јадат“ и да одржуваат „социјално растојание од два или повеќе метри во кој било влез, ходник или простор за чекање“. За прв пат агенцијата неодамна препорача „употреба на универзална маска“ надвор од домовите на луѓето.
Се чини дека јужнокорејската студија ќе им даде на службениците за јавно здравје повеќе муниција да ги затворат рестораните за јадење внатре сè додека не помине пандемијата.
„Преносот на капки може да се случи на растојание поголемо од 2 метри ако има директен проток на воздух од заразено лице во затворен простор“, пишуваат авторите. „Затоа, потребни се ажурирани упатства за карантин и управување со животната средина на Ковид-19 сѐ до одобрување на ефикасен лек за лекување или вакцина“.
Додека некои ја пофалија научната строгост на истражувањето, други предупредија дека може да се извлечат само ограничени заклучоци од извештајот што е повеќе од мал, природен експеримент со три лица, отколку од поголемо научно истражување за условите на протокот на воздух во рестораните и како тие можат да го шират вирусот.
„Проблемот што го имате е да недостасуваат информации“, вели Ричард Мартинело, вонреден професор на Медицинскиот факултет во Јеил и специјалист за заразни болести кај возрасни и деца.
„Тие можеби знаат добро што се случило во тој ресторан“, додава Мартинело, „но тие не знаат што се случило на тротоарот надвор од ресторанот. Тие не знаат што се случило во кујната во ресторанот. Има толку многу други аспекти“, вклучувајќи го и фактот дека едно од пет лица заразени со ковид нема да доживее никакви симптоми, но сепак може да го шири вирусот.
Сепак, јужнокорејските истражувачи имаа на располагање планини со податоци, повеќе отколку што нивните колеги во Соединетите Држави веројатно некогаш би можеле да добијат на раце. Јужна Кореја брзо ја искористи технологијата – вклучувајќи податоци за локација на мобилни телефони, записи за кредитни картички и телевизиски извори со затворено коло – за да се обиде да го спречи ширење на вирусот. Како резултат на тоа, јужнокорејската влада изгради извонредна база на податоци за случаи на корона вирус од таков вид кој може да предизвикаат правни, приватни и етички проблеми во Америка.
„Веројатно не можевме да ја направиме оваа студија во Соединетите Држави“, вели Доналд Милтон, професор по еколошко здравје на Факултетот за јавно здравје на Универзитетот во Мериленд. Милтон беше меѓу експертите кои уште во првиот период на пандемијата тврдеа дека корона вирусот се шири преку помали честички од аеросоли, а не само преку поголеми капки од човек на човек.
Користејќи ги достапните податоци, вклучително и секвенционирањето на вирусниот геном изолиран од заразени гости, корејските автори успеаја да ја утврдат локацијата каде мислат дека гостинот А (средношколка која не патуваше надвор од нејзиниот роден град Џеонџу, Јужна Кореја) е заразена на 12 јуни. Тоа беше во ресторанот на првиот кат во Џеонју, каде што немало инфекција со корона вирус два месеци пред овој случај, според неодамнешната сторија на „Лос Анџелес тајмс“. Ресторанот нема прозорци или систем за вентилација, но има два тавански климатизери кои циркулираат воздух во правец на двата гостина (А и В) кои потоа биле заразени од гостинот Б (продавачка од врата до врата од друг град, според „ЛА Тајмс“).
Средношколката и нејзината придружничка влегле во ресторанот во 16 часот и ги завршиле своите оброци пред продавачката и нејзината пријателка да влезат во установата во 17:15 часот. Двете групи беа сместени околу 6 метри оддалечени во ресторанот, или повеќе од трипати од препорачаното растојание помеѓу масите во САД. Ученичката го напуштила ресторанот пет минути откако влезе продавачката. Ученичката и продавачката немале никакви интеракции во ресторанот, забележува студијата.
Гостинот В влегол во ресторанот во 5:22 часот со двајца придружници. Тие седеле речиси 5 метри од заразената продавачка. Двете групи гости се преклопуваа 21 минути пред да заминат продавачката и нејзиниот гостин. Авторите сугерираат дека средношколката и гостинот В биле заразени – а не нивни придружници – затоа што директно се соочувале со протокот на воздух циркулиран од трпезата на продавачката. Другите клиенти надвор од протокот на воздух од масата на продавачката исто така избегнаа да се заразат со вирусот, иако тие поминаа повеќе време во ресторанот со заразениот гостин.
Разбирањето на улогата што протокот на воздух ја игра во транспортот на капки и аеросоли доволно големи за да зарази други е важно, велат научниците. Но, ваквото истражување исто така ја зајакнува случајноста на инфекцијата, како и ограничувањата на сегашната заштита што луѓето ја користат за да се заштитат себеси.
„Овде има одредена шанса затоа што не мора да знаете каде ќе бидете седнати и не знаете каков е протокот на воздух во ресторанот. Значи, имате шанса кога ќе влезете“, вели Мартинело, вонреден професор на Јеил.
„Велат дека се исти“, вели Маринтело за геномските низи, што ја поддржуваат идејата дека продавачката најверојатно ги заразила другите. „Но, дали тие беа потполно исти? Кој беше тој степен на поврзаност? И како тие дефинираа дека се исти? Тие не влегуваат во тоа, што би сакал да го стореа тоа. Тоа може да биде причина зошто тие завршија во ова списание отколку некаде со повисок профил“.
И покрај недостатоците, Маринтело и другите научници се согласуваат со наодот од студијата. Тие посочуваат дека откритијата се слични на претходните истражувања, вклучително и студија за епидемија на Ковид-19 во климатизиран ресторан во Гуангжу, Кина, иако таму масите биле многу поблиску.
Студијата потврдува, вели Милтон, дека заразените луѓе „можат да испуштат вирус во воздухот и тој може да патува на долги растојанија ако имате подолго движење на воздухот“.
