И покрај оставката на 31 октомври по локалните избори, македонскиот премиер и лидер на СДСМ Зоран Заев Заев рече дека ќе остане на функцијата за да помогне во одржувањето на парламентарното мнозинство. Соговорниците на Спутник оценуваат дека Заев залудно ја одолговлекува својата оставка, бидејќи на функцијата ќе остане само уште еден ден.
Одлуката на македонскиот премиер да не поднесе оставка, следеше по седница на Главниот и Извршниот одбор на СДСМ, на која беше предложено да се одложи оставката, но и по најавата на лидерот на најголемата македонска опозициска партија ВМРО -ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, дека е договорено ново парламентарно мнозинство.
Александар Митовски, аналитичар од Скопје и главен уредник на порталот „Инфомакс.мк“ вели дека ситуацијата во Македонија е поедноставна отколку што изгледа на прв поглед.
„СДСМ и Зоран Заев се целосно делегитимирани. Владејачката партија во Македонија на чело со Заев доживеа вистински дебакл на локалните избори – опозициската ВМРО-ДПМНЕ на чело со Христијан Мицкоски освои 43 општини вклучувајќи го и главниот град Скопје, додека СДСМ освои само 16 општини. Заев во првиот круг доживеа катастрофа на советничките листи на кои освои 50 илјади гласови помалку од ВМРО-ДПМНЕ. Со тоа е целосно делегитимиран, а неговата политичка кариера е завршена“, категорично изјави Митовски.
Тој додава дека доцнењето на најавената оставка од функцијата премиер и претседател во СДСМ само дополнително го руши кредибилитетот и рејтингот на Зоран Заев.
„Единствената логична причина за ваквото одложување на оставката е да се спречи целосен распад на партијата СДСМ, која е наследник на Комунистичката партија во Македонија. Во моментов во партијата има голем број фракции, а во нивните редови сега се гледаат непријателите кои некогаш функционерите на СДСМ ги бараа во опозицијата. Вината се префрла од еден до друг висок партиски функционер, а членството, особено таканареченото скопско крило е незадоволно од раководството на партијата на Заев. Сдсмовците најмногу му замеруваат што бега од идеолошката матрица во преговорите со Бугарија и во јавноста кажува такви небулози дека Бугарите во Македонија биле администратори, а не окупатори. Неопределените најмногу го обвинуваат за катастрофата во справувањето со пандемијата, катастрофалната економска состојба, но и енергетската криза. Во Македонија во моментов речиси и да нема домашно производство на струја, кое е сведено на нула, а струјата што се купува на европскиот пазар ја чини државата милиони евра секој ден“, оценува Митовски.
Според него, нема дилема дека Заев е во многу незавидна ситуација, а она што однадвор изгледа комплицирано е ситуацијата околу изгласувањето недоверба на Владата во Собранието на Република Македонија во четвртокот.
„Речиси сум сигурен дека опозицијата во моментов го има потребното мнозинство за да ја урне власта во Собранието. Иако еден од пратениците на опозициската Алтернатива, партија од албанскиот блок, јавно демантираше дека ќе гласа за пад на владата поради несогласување со една од партиите што е дел од опозицискиот фронт за нејзино рушење, најновиот информациите велат дека ќе и изгласа недоверба на владата. Но, и утре да не падне владата на Заев, тој нема просто мнозинство во парламентот, што значи дека не може да носи нови закони или нови политики“, рече Митовски.
Залудно ли одолговлекува Заев
На прашањето како да се протолкува овој потег на Зоран Заев, претседател на Демократскиот сојуз на Србите во Македонија, Иван Стоилковиќ рече дека во својата долга политичка кариера не видел вакво несериозно однесување на глобално ниво и дека Македонија е очигледно напред во тој поглед.
„За некои попрецизни објаснувања на оваа одлука на Зоран Заев можеби ќе треба да се консултираат експерти од друга област, но во секој случај ќе му дадеме рок да биде премиер уште еден ден, имајќи предвид дека во четврток навечер, Претпоставувам околу 23:55, гласање за недоверба. Во парламентот има мнозинство кое ќе и изгласа недоверба на Владата на Зоран Зеав и ќе се отвори процес за формирање техничка влада согласно изборниот закон, таканаречена „пржинска влада“, или парламентарно мнозинство, или ќе се распишат нови предвремени парламентарни избори. Сите три опции се отворени“, смета Стоилковиќ.
Во Македонија, забележува нашиот соговорник, откако е покрената иницијативата за гласање недоверба на Владата, многу се шпекулира за „купување“ на пратеници.
„Во моментот на гласање за уставни измени и склучување на Договорот од Преспа, имаше „лов“ на пратеници и обиди да се купат нивните гласови. Се што можеше да се направи за да се верификува тој договор во Собранието е направено, а тоа го знам бидејќи и мене се обидоа да ме вмешаат во него, што јас го одбив и останав надвор од аферата. Сега, пак, е сосема друга приказна, и иако имаше обиди на некои пратеници да им се понудат пари или привилегии, колку што сум информиран, добар дел од странските амбасади успеале да го спречат тоа. Во таа смисла, верувам дека пратениците овојпат ќе гласаат слободно и дека нема да има изненадувања што бројот на потписи што ги дадоа за гласањето за недоверба и резултатот од гласањето во четврток ќе биде идентичен“, вели Стоилковиќ. .
Да потсетиме, Зоран Заев изјави дека се надева оти парламентарното демократско мнозинство ќе се стабилизира, пред се, затоа што е ориентирано кон евроатлантскиот пат и мултиетничкото општество, како и кон одржување добрососедски односи и позитивни реформи.
