Американските компании со децении го преместуваат производството во странство. Некои бараа поевтини материјали, а најчеста причина беше евтината работна сила. Глобализацијата ги намали цените, ги зголеми маржите и донесе милијарди профити на многу компании. Жестоката конкуренција на пазарот ги принуди синџирите на снабдување да ја зголемат својата ефикасност.
Степенот до кој оваа структура беше ранлива покажа пандемијата на коронавирус. Брзото закрепнување на американската економија може да го торпедира подемот на многу компании. Недостигаат суровини и добавувачи од сите страни, недостасуваат полупроизводи, нема воопшто полупроводници.
За малите и средни американски фирми кои немаат моќ да ги одредуваат цените и куповната моќ, прекинатите синџири на снабдување претставуваат зголемен деловен ризик. Има се помалку стоки и услуги, а цените растат. Производните трошоци во октомври се зголемени за 8,6 отсто, што е најголем скок од почетокот на статистиката во 2010 година, потсетува Дојче веле.
Дури и големите концерни ги мачат ваквите тешкотии, кои би можеле да траат до 2024 година. Еден од водечките светски производители на паметни телефони, Apple, има помал промет од шест милијарди долари во третиот квартал од оваа година. Компанијата за производство на спортски артикли „Најк“ објави дека има проблеми со производството во Виетнам, поради што до крајот на годината ќе бидат произведени 160 милиони пара чевли помалку од планираното. Слично е и со некои други големи компании чии акции поради тоа губат од вредноста.
Трамп беше во право, американските компании се враќаат дома
Многу американски компании сега го префрлаат производството назад во САД. „Rishoring“ е името на трендот што се појави пред пандемијата. Во 2019 година, кога се разгоре трговскиот спор меѓу САД и Кина, американските претприемачи планираа да ја намалат зависноста од увозот од Азија. Денес, поради зголемената побарувачка, едноставно се принудени на тоа.
Уште во март Интел објави дека ќе инвестира 20 милијарди долари во изградба на два големи производствени капацитети за полупроводници во Аризона. General Motors го преместува своето производство на батерии за автомобили назад во Мичиген, каде што е формиран иновативен центар за производи за литиум.
Поради екстремно високите цени на челикот, американскиот гигант во металуршката индустрија „US Style“ одлучи и да не инвестира три милијарди долари во нови производствени погони во странство, туку во Алабама или Арканзас.
Концерните како производителот на оружје Локид или мешовитиот концерн Џенерал електрик, како и производителот на лабораториска опрема Термо Фишер, планираат да се вратат во својата татковина. Според иницијативата Ричардс, организација посветена на зајакнување на американската економија, над 1.800 американски компании планираат целосно или делумно да го преселат производството во земјата.
До крајот на годината на ваков начин како никогаш досега треба да се отворат 220.000 нови работни места. Пред 11 години таа бројка изнесуваше едвај 6.000 работни места годишно. Првенствено во индустриите како што се производство на чипови, батерии за електрични автомобили, лична заштитна опрема, лекови и ретки метали, синџирите на снабдување се екстремно погодени, па работните места во овие области се враќаат во САД.
Белата куќа долго време смета дека прекините во синџирите на снабдување се ризик за националната безбедност. Уште во февруари, претседателот Џо Бајден издаде наредба да се испита стабилноста на синџирите на снабдување во централните индустрии. И неговиот пакет за подобрување на инфраструктурата, кој треба да и помогне на домашната економија, беше одобрен на Конгресот пред неколку дена.
Експертот за „достигнување“ Хари Мозер смета дека напорите на администрацијата на Бајден се правилни, но недоволни и премногу површни за да се поттикне домашното производство. „Нашите трошоци за производство се 15 отсто повисоки отколку во Германија и 40 отсто повисоки од Кина“, вели тој, пренесува Дојче веле.
Мозер беше на чело на компанија за производство на алати 22 години. 53-годишникот верува дека намалувањето на товарот на економијата ќе донесе одржлива предност во пазарната конкуренција, на пример, преку даночни намалувања и долгорочни инвестиции во стручното образование на работната сила.
„Ако не ги решиме основните проблеми, нема да создадеме доволно електронски производи во кои ќе инсталираме субвенционирани чипови и батерии“, вели тој. Тој додава дека сепак верува дека трендот на враќање на производството во САД ќе продолжи. Тоа би било огромен поттик за него. американската економија. Според пресметките на Вашингтонскиот институт за економска политика, едно работно место во преработувачката индустрија отвора дополнителни пет работни места.
Сепак, многу компании ќе имаат проблеми да најдат соработници. Од минатата пролет, Американците масовно ги напуштаат своите компании бидејќи сакаат да работат нешто друго. Затоа, многу од нив не сакаат да ја прифатат секоја работа, особено не онаа на подвижната лента.
Во септември 4,4 милиони Американци поднесоа оставки, што е рекорд за еден месец. „Голема оставка“ е името на овој тренд кој ја опфаќа целата држава.