Доказите за случајот „жолта куќа“ беа пронајдени во Албанија за време на истрагата за воените злосторства на Рамуш Харадинај. Тие беа чувани шест месеци, а Хашкиот трибунал немаше мандат за понатамошна истрага во Албанија, бидејќи беше основан само за истрага на воени злосторства на територијата на поранешна СФРЈ, изјави за Спутник Владимир Вукчевиќ, поранешен обвинител за воени злосторства на Република Србија. Тој веројатно беше меѓу првите што добија документација за истрагата во Албанија спроведена од Хаг и УНМИК за „жолтата куќа“.
Вукчевиќ објаснува дека доказите за „жолтата куќа“ дошле за време на истрагата што Хаг ја спроведе против Рамуш Харадинај.
„Сè што беше пронајдено во Албанија беше фотографирано, а на самото место беше утврдено дека има медицински отпад и крв за која локалните Албанци тврдат дека е животинска крв. Сепак, во тој тим беше и форензичарот Хозе Барабар, кој веднаш рече дека се работи за човечка крв кога го зел примерокот. После тоа, целиот тој медицински отпад беше фотографиран, земен и однесен во Хашкиот трибунал“, вели Вукчевиќ.
Според нашиот соговорник, кога се утврдило дека доказите донесени во Хаг немаат никаква врска со случајот Харадинај, тој материјал пропаднал.
Поранешниот обвинител наведува дека шеф на истражителот бил Патрик Лофер, и дека присутни биле и перуанскиот патолог Хозе Пабло Барабар и американскиот новинар Монтгомери, придружувани од членови на КФОР.
Нашиот соговорник тврди дека во тоа време имал добра соработка со Хашкиот трибунал и дека од нив ја добил целата документација за фотографиите од Албанија, но не како официјална.
„Веднаш штом го примив, сето тоа веднаш го проверив преку нашиот добро познат лекар, кој ми објасни врз основа на медицинскиот отпад што се гледа на фотографиите, како и имињата на лековите што беа споменати дека се работи лекови за релаксација на мускулите при трансплантација на органи. Тоа беше сигнал дека такво нешто навистина било сторено таму. За да можам официјално да реагирам, официјални ја побарав Советот за безбедност на ООН официјално таа фото-документација и истата ми беше доставена“, објаснува Вукчевиќ.
Поранешниот обвинител понатаму вели дека тогашниот правен советник во американската амбасада, Свети Лазаро, кој исто така бил обвинител и со кого имал коректен однос, слушнал дека нешто се случува и видел за што станува збор.
„Му ја покажав целата документација и името на Хашим Тачи беше споменато таму за прв пат – иако тој беше нивниот омилен во тоа време. Тие ме прашаа за нашиот следен потег и јас им реков дека ќе го провериме, бидејќи во меѓувреме добивме информација дека остатоците на луѓето чии органи беа отстранети се погребани на 11 локации во Албанија“, изјави нашиот соговорник.
Вукчевиќ понатаму вели дека Американците ја организирале неговата посета на Тирана со цел да се сретнат со нивната обвинителка Ина Рама, од кого побарал заедно да ги потврдат тие информации.
„Таа побара три дена да размисли малку, но кога се вративме, тие не известија дека нема да соработуваат со нас на таа тема. После тоа, отидов во Европскиот парламент каде ја спомнав оваа тема. И тука беше Дик Марти, тогаш известувач за човекови права во Советот на Европа, кој ми пријде и се заинтересира. После тоа, тој дојде во Белград и јас му дадов се што имавме. Тој ги потврди информациите и на терен и утврди дека сè што откривме е вистина. Единствено што не беше сторено е ексхумација на смртни остатоци затоа што Албанците не го дозволија тоа“, вели Вукчевиќ.
Соговорникот на Спутник потсетува и дека подоцна е донесена одлука за формирање на Специјалното обвинителство, на чело со Клинт Вилијамсон, а потоа и Дејвид Швендиман. Вукчевиќ вели дека Вилијамсон претходно, со логистичка поддршка на Србија, сослушал околу 200 до 300 сведоци поврзани со тој случај во просториите на Специјалното обвинителство во Устаничка.
„Тогаш тој доби потврда за овие обвинувања и потоа беше донесена конечна одлука за формирање на Специјалниот суд за воени злосторства на ОВК“, открива Вукчевиќ.
Специјален истражен тим на ЕУ беше формиран во 2011 година за да води независна истрага за наводите на Дик Марти. Прв главен обвинител на тој тим беше Американецот Клинт Вилијамсон, а во 2014 година беше заменет со Дејвид Швендимен, исто така Американец. Во септември 2018 година, Џек Смит беше назначен за специјализиран обвинител, кој за време на својата правна кариера во Соединетите држави подолго време истражуваше високи политички злосторства, а од 2008 до 2010 година беше истражен координатор во Обвинителството за меѓународен кривичен суд.
