Античкото место Гобекли Тепе во поранешна Месопотамија и денешна Турција, го смени погледот на раната историја на цивилизацијата.
Познат како најстариот пример на монументална архитектура, создаден пред повеќе од 11.000 години, тој е исто така најстариот верски објект во светот.
Тркалезни, овални и правоаголни мегалитски градби се дизајнирани според геометриски принципи кои се неверојатни за начинот на живот на ловците-собирачи.
И покрај исклучителната старост на конструкцијата, се верува дека градителите од тоа време биле многу поискусни во планирањето на геометриските структури отколку што се сметаше порано.
Според неодамнешните истражувања, комплексот не се состои од засебни структури, туку поврзани цели цели кои се дизајнирани според единствен план, а можеби дури се конструираат истовремено.
Централните три точки на комплексот, познати како цели Б, Ц и Д, се геометриски поврзани и формираат скоро совршен рамностран триаголник.
Тие исто така дојдоа до заклучок дека нивото на организација и количината на работна сила потребни за да се реализира таков амбициозен потфат мора да биле многу повисоки отколку што се претпоставуваше. Се разбира, тие не ја исклучуваат можноста да е градена подолг временски период, па дури и со векови.
Без оглед на тоа кои долго заборавени тајни ги крие Гобекли Тепе, истражувачите веруваат дека тоа претставува монументална пресвртница во историјата на човештвото, не само во архитектонска смисла, туку и во социјалната еволуција.
Начинот на живот на ловците-собирачи исчезнува, расколите растат во заедницата, каде што имаме религиозни или политички водачи кои дизајнираат и иницираат такви грандиозни потфати и имаат моќ да ги постигнат.
