Во последните недели американскиот претседател Џозеф Бајден забележа сериозен пад на популарноста, односно јавната поддршка за неговата работа. Прашањето е – дали фијаското во Авганистан имаше одлучувачко влијание врз тоа и како тоа ќе влијае на политичките процеси во Соединетите држави?
Бројни релевантни агенции бележат изедначување на бројот на оние што ја поддржуваат и оние што не ја поддржуваат работата на американскиот претседател.
Како падот на популарноста на Бајден ќе влијае врз политичките процеси
„Според некои анкети, има уште повеќе луѓе кои не го поддржуваат со процент или два, што е голема промена во споредба со периодот пред, да речеме, пред два месеци, кога во просек околу 55% од луѓето ја поддржуваа работата на претседателот Бајден. Сега, според различни анкети, таа бројка е намалена за седум, осум и десет проценки, а посебен пад се случи во последните две недели, односно од ескалацијата на ситуацијата во Авганистан. Меѓутоа, иако настаните во Авганистан се најголемата причина за овој пад на поддршката, тие не се единствената причина. Имено, околу 4 јули, Бајден најави победа над ковид, целосно отворање на економијата и нормализирање на економските и социјалните односи во земјата, а потоа имаше голем скок во бројот на заболени од ковид, па затоа популарноста почна да опаѓа во јули“, објаснува за Спутник Милан Крстиќ од белградскиот факултет за политички науки.
Тој додава дека постојаниот скок на инфлацијата на Бајден не му помогнал на Бајден, така што месецот јули бил генерално турбулентен за него, а потоа сето ова му се случило на Авганистан во август, што дополнително го зацементирало намалувањето на поддршката во јавното мислење.
„Ова секако може да биде корисно и за републиканците и за оние кои сакаат да се спротивстават на Бајден во рамките на Демократската партија и кои претпочитаат тој да не биде кандидат на претседателските избори за три години. Имајќи предвид дека оваа забава е многу хетерогена и дека има различни групи во неа, јасно е дека оние што не се особено за Бајден ќе се обидат да го искористат ова. Сепак, има уште многу време до новите претседателски избори и тоа е олеснителна околност за актуелниот претседател, бидејќи има повеќе од доволно време да се обиде да ги компензира овие падови во поддршката преку некои точки што би можел да ги собере на домашен и надворешна политика“, посочува Крстиќ.
Слично размислува и Срѓа Трифковиќ, уредник за надворешна политика на американското списание „Хроникал“, велејќи дека што се однесува до перцепцијата за неспособноста на Бајден да се справи со ситуацијата во Авганистан, проблемот е пред се во тоа што самиот процес на повлекување се претвори во катастрофален пораз.
„Но, тоа не значи дека одлуката за повлекување сама по себе беше непопуларна. Имено, од самиот почеток, Авганистан беше третиран од мнозинството американска јавност како еден вид војна со опции што имаше смисла на прво место, по нападите на 11 септември 2001 година, со цел да се спречи да биде база на Ал Каеда за иднината напади. Меѓутоа, вината за целокупното лошо управување со повлекувањето сега му се припишува директно на Бајден, и станува сѐ поочигледно дека тој не е способен да ги донесе одлуките што се очекуваат од првиот носител на извршна власт. Проблемот што го имаат и демократите е дека потпретседателката Камала Харис е уште понепопуларна, бидејќи направи цела серија гафови, особено во врска со имигрантските прашања, каде што се обиде да интервенира на американско-мексиканската граница во корист на недокументирани мигранти, и предизвика бурни реакции на неодобрување.“ проценува Трифковиќ.
Иако, додава тој, нема сомнение дека Бајден е ранлив, тешко е да се види како републиканците ќе извлечат некој долгорочен политички капитал од сето ова, имајќи предвид дека конгресните избори ќе се одржат само во ноември следната година, кога исто така се избираат една третина од сенаторите..
„Засега не гледам начин да го нарушам сегашниот поредок на нештата, ниту од републиканците, ниту однатре, од редовите на демократите. Оваа поделба што ја видовме на изборите во ноември, кога победата на Бајден беше крајно сомнителна и над која многу прашања сѐ уште лебдат во врска со регуларноста на изборите, сепак ја прави американската политичка сцена повеќе или помалку предвидлива, но не и стабилна“, рече Трифковиќ
Додека сегашниот лидер на САД опаѓа во популарност, поранешниот претседател Трамп, забележува Трифковиќ, несомнено сѐ уште ужива голема популарност меѓу републиканците.
„Судејќи според собирите што ги организира, Трамп сепак може да привлече голема маса луѓе. Но, прашањето е дали би можел да обезбеди позиција во редовите на Републиканската партија пред следните претседателски избори, кои се само во 2024 година, што ќе му даде посоодветна платформа за започнување нова претседателска кампања. Мислам дека оптималната формула за такво нешто би била да се кандидира за конгресмен на изборите следната година, бидејќи тогаш тој без проблеми би бил избран за лидер на републиканската група во Претставничкиот дом. Тоа значи дека тој ќе има национална позиција од висок профил, во која веќе нема да може „Твитер“ или „Фејсбук“ да го замолчат “, оценува Трифковиќ.
Милан Крстиќ вели дека иако падот на популарноста на Бајден е голем во споредба со она што беше пред само неколку месеци, сегашниот претседател сѐ уште ужива ниво на поддршка што го имаше Трамп во периоди кога имаше рекордно висока популарност.
Според податоците на страницата „Вистинска јасна политика“, каде што се генерираат сите анкети на јавното мислење и се извлекуваат просеците, Бајден во моментов има рекордно ниска поддршка, сметајќи од моментот кога ја презеде функцијата, но тоа е на нивото што го имаше Трамп кога беше најпопуларен. Значи, иако ова дефинитивно е голем удар за него, ситуацијата, гледана од негова гледна точка, сепак е помалку песимистичка отколку што изгледа на прв поглед“, завршува Крстиќ за Спутник.
