Денес, Светскиот Македонски Конгрес (СМК) поднесе иницијатива до Уставниот суд на Македонија за оценка на уставноста на “Одлуката за стапување на Република Македонија во членство во Северно-атлантската договорна организација – НАТО“ (“Службен весник на Република Македонија“ број 78/1993).
СМК побара Уставиот суд до конечната одлука да донесе Решение со времена мерка, поради ризик од ефектуирање на Одлуката спротивно на Уставот и суспензија на слободно изразената волја на избирачите на референдум!
СМК смета дека “Одлуката за стапување на Република Македонија во членство во Северно-атлантската договорна организација – НАТО“, не е во согласност со членот 1, членот 2, членот 8 став 1 алинеја 3, членот 51 и членот 120 од Уставот на Република Македонија.
Mеѓународните односи на државата се уредени во Глава VI на Уставот на Република Македонија.
Постапката за стапување на државата Македонија во сојуз или заедница со други држави или истапување од сојуз или заедница со други држави е уредена во членот 120 од Уставот: Предлог одлука можат да поднесат претседателот на Републиката, Владата или најмалку 40 пратеници, одлуката ја донесува Собранието со двотретинско мнозинство гласови од вкупниот број пратеници (80), но одлуката се смета за усвоена, ако на референдум за неа гласало мнозинството од вкупниот број избирачи!
Постапката за стапување на државата Македонија во членство или за истапување од членство во меѓународни организации, пак, е уредена со членот 121 од Уставот. Предлог одлука можат да поднесат претседателот на Републиката, Владата или најмалку 40 пратеници, а одлуката ја донесува Собранието со мнозинство гласови од вкупниот број пратеници (61)!
Собранието на седницата одржана на 23 декември 1993 година донело Одлука за стапување на Република Македонија во членство во Северно-атлантската договорна организација – НАТО врз основа на членот 121, а не врз основа на членот 120 од Уставот, со што е извршена груба повреда на уставните одредби.
НАТО Алијансата не е меѓународна организација за која што одлуката се донесува со мнозинство од вкупниот број пратеници (61).
НАТО Алијансата е политички и воен сојуз на држави и за стапување на државата Македонија во сојуз со НАТО Алијансата како и во Европската Унија, мора да се примени членот 120 од Уставот! Процедурата за стапување во сојуз на држави е многу јасна! Одлуката се донесува со двотретинско мнозинство гласови од вкупниот број пратеници (80), но истата се смета за усвоена, ако на референдум за неа гласало мнозинството од вкупниот број избирачи!
Одлуката за стапување на Република Македонија во сојуз со НАТО Алијансата, на предлог на претседателот на Републиката, Владата или најмалку 40 пратеници, треба да ја донесе Собранието со двотретинско мнозинство гласови од вкупниот број пратеници, а истата ќе се смета за усвоена ако на референдум за неа гласало мнозинството од вкупниот број избирачи!
Од тие причини, “Одлуката за стапување на Република Македонија во членство во Северно-атлантската договорна организација – НАТО“ донесена од Собранието на 23 декември 1993 година, во првиот парламентарерн состав, не е уставна и СМК од Уставниот суд бара да ја поништи!
За членство на Македонија во НАТО мора да одлучуваат избирачите на референдум, а не 61 пратеници во Собранието на Македонија!
На потег се уставните судии! Дали и овојпат ќе се оглушат или ќе пресудат во согласност со Уставот и ќе го вратат суверенитетот во рацете на народот!?
ШТО Е НАТО?
НАТО не е меѓународна организација! НАТО е политички и воен сојуз на држави!
За претходник на Северно-атлантскиот Договор со којшто се формира НАТО Алијансата се смета Договорот од Брисел, потпишан на 17 март 1948 помеѓу Белгија, Холандија, Луксембург, Франција и Обединетото Кралство. Учеството на САД после Втората Светска Војна било неопходно за спротиставување на воените сили на СССР. Одговорот од можниот нов воен напад започнал веднаш да се гради. Преговорите довеле до Северно-атлантскиот Договор кој бил потпишан во Вашингтон на 4 април 1949 година. Со новиот Северно-атлантски Договор, новата НАТО Алијанса освен членките од Бриселскиот Договор, Белгија, Холандија, Луксембург, Франција и Обединетото Кралство, ги вклучила и САД, Канада, Португалија, Италија, Норвешка, Данска и Исланд, вкупно 12 држави.
Согласно членот 5 од Северно-атлантскиот Договор: “Државите членки се согласуваат дека еден вооружен напад на една или повеќе земји членки во Европа или Северна Америка ќе се разгледува како напад на сите нив и секоја страна се согласува дека при таков напад, во силата на правото за индивидуална или колективна самозаштита, признато од членот 51 од Повелбата на Организацијата на Обединетите Нации ќе укаже помош на нападнатата членка или нападнатите членки ако сметаат за неопходни, вклучително и употреба на вооружена сила, за воспоставување и подржување на сигурноста во Северно-атланската зона.“
Од 4 април 1949 година до денес во НАТО Алијансата примени се уште 17 нови земји членки: на 18 февруари 1952 година Грција и Турција; на 6 мај 1955 година Германија; на 30 мај 1982 година Шпанија; на 12 март 1999 година Чешка Република, Унгарија и Полска; на 29 март 2004 година Бугарија, Естонија, Латвија, Литванија, Романија, Словачка и Словенија; на 1 април 2009 година Албанија и Хрватска; и на 5 јуни 2017 година Црна Гора.
НАТО Алијансата денес брои 29 членки, со седиште во Брисел, Белгија.
НАТО Алијансата се декларира како политички и воен сојуз за заедничка одбрана во одговор на напад од надворешни лица.
Иако во првите неколку години од формирање, НАТО Алијансата претставувала политички сојуз, првиот генерален секретар на НАТО Алијансата, Хастингс Исмеј, сметал дека целта на НАТО Алијансата е “одбрана од СССР под раководство на САД, и Германија (која ја предизвика Втората Светска Војна, н.з.) да се држи потчинета“. Како резултат на улогата која Велика Британија ја добива во НАТО Алијансата, Франција во 1966 година го напуштила овој сојуз.
Со паѓањето, пак, на Берлинскиот ѕид во 1989 година, главната цел на НАТО Алијансата станала придобивање на земјите кои претходно се наоѓале под влијание на таканаречениот Источен блок, односно поранешните членки на Варшавскиот договор. Ова пред сè се однесува на земјите од Балканскиот Полуостров, што доведува до проширување на НАТО Алијансата во 2004 година со Бугарија и Романија, а во 2009 година со Хрватска и Албанија.
Такви дејства, кои се сметаат за неопходни, вклучително и употреба на вооружена сила, не означува дека другите држави членки директно се обврзани да реагираат со воени дејства. Тие се должни да одговорат на тоа, но да го зачуваат изборот и начинот по кој би реагирале при таква ситуација. Ова од своја страна се разликува од договорот од Брисел каде тоа било задолжителна обврска. Еден пример околу овој член е неучеството на НАТО во Фолкландската војна помеѓу Велика Британија и Аргентина во 1982 година.
За прв пат во историјата на НАТО Алијансата, САД се повикал на членот 5 од Северно-атлантскиот Договор на 12 септември 2001 година по терористичките напади на Кулите близначки во Њујорк. По овие терористичките напади од 2001 година врз САД, НАТО Алијансата се насочува кон нови предизвици, ангажирајќи војски во Авганистан, Ирак, Либија, Сирија, Украина…
